Ghostscript wrapper for D:\Digitalizacja\MTS83_t21z1_4_PDF_artyku³y\mts83_t21z4.pdf OD  REDAKCJI Z począ tkiem  1982  roku  na jednym  z  zebrań  Komitetu  Redakcyjnego  postanowiliś my wydać  specjalny  numer  naszego  kwartalnika  poś wię cony  25- leciu  Polskiego  Towarzystwa Mechaniki  Teoretycznej  i  Stosowanej.  Mimo, źe  czas  był   mał o  sprzyjają cy,  a  opóź nienia w  ukazywaniu  się   poszczególnych  zeszytów  Mechaniki Teoretycznej  i  Stosowanej  docho- dził y  do  dwóch  lat,  zwróciliś my  się   do  ponad  czterdziestu  osób  z  proś bą   o  napisanie artykuł ów  przeglą dowych,  lub  wspomnień,  bą dź  też  o  przysł anie  wypowiedzi  n a  temat mechaniki  i  jej  rozwoju. Pierwsza  grupa  osób,  do  której  zwróciliś my  się   to  inicjator  utworzenia  naszego  To- warzystwa  profesor  Witold  N owacki  oraz  Prezesi  Zarzą du  G ł ównego PTMTiS ubiegł ych kadencji.  N a  nasze  zaproszenie  otrzymaliś my  artykuł   wspomnieniowy  od  profesora W. N owackiego, list  od  profesora  Jerzego  Mutermilcha, refleksje  o  przyszł oś ci  PTM TiS od profesora  Zbigniewa  Brzoski  oraz  oryginalne  artykuł y  naukowe  od profesorów  Zbig- niewa  Ką czkowskiego  i  M arka  D ietricha. N astę pnie  korzystają c  z  istnieją cego  już  opracowania  na  temat  przewidywanego  roz- woju  mechaniki  w  najbliż szym  okresie,  przedstawionego  na jednym  z  zebrań  Komitetu Mechaniki  PAN ,  zwróciliś my  się   z proś bą   o  opracowanie  artykuł ów  do  pię ciu  Autorów wspomnianego  zbiorczego  opracowania.  W  ten  sposób  powstał y  artykuł y  o  przyszł oś ci poszczególnych  gał ę zi  mechaniki  napisane  przez  profesorów  Jacka  Stupnickiego,  Kazi- mierza  Sobczyka  oraz  docenta  Bogusł awa  Radziszewskiego.  Profesor  Krzysztof  Wil- mań ski  włą czył  uwagi  dotyczą ce  przyszł oś ci  termodynamiki  oś rodków  cią gł ych  do  swo- jego  artykuł u  przeglą dowego. Zaprosiliś my  również  ponad  trzydziestu  Kolegów  do  napisania  artykuł ów  przeglą - dowych z róż nych dziedzin mechaniki. Zdają c  sobie  sprawę   z przecią ż enia pracą   zwł aszcza wielu  starszych  Kolegów,  uniemoż liwiają cego  im  poś wię cenia  potrzebnej  iloś ci  czasu, zwróciliś my  się   również  do  mł odszych  wiekiem,  ale  już  doś wiadczonych  Kolegów.  Tu niestety  spotykaliś my  się   czę sto  z  odmową ,  a  kilka  razy,  pierwotnie  pozytywna  odpo- wiedź  zmienił a się   w  odmowę   napisania  artykuł u,  niestety  dopiero  w  chwili,  gdy  termin, nawet ten przedł uż ony o pół  roku, już  miną ł. Planowaliś my  by  wszystkie artykuł y przeglą - dowe  był y  opracowane  na  zasadzie  referat  przeglą dowy  —  koreferat.  Postulat w  pewnym sensie  speł niają   jedynie  artykuł y  Kolegów:  S. D robniaka  i  W.  Kani  oraz profesora  J. Os- trowskiego. Kilka  artykuł ów przeglą dowych  ma wpł yną ć jeszcze  w  terminie póź niejszym  i  zostaną one wydrukowane  w  nastę pnych zeszytach  naszego  kwartalnika.  Wymienimy  tu  obiecane artykuł y  przeglą dowe  z  termodynamiki  i  teorii  powł ok.  Widoczny  jest  brak  artykuł ów, o  które  zresztą   zabiegaliś my,  przeglą dów  prac  teoretycznych  z  mechaniki  oś rodków cią gł ych,  zarówno  ciał a  stał ego  jak  i  cieczy  i  gazów.  Zamieszczone  artykuł y  obejmują 514  O D   RED AKCJI tylko  niewiele  dział ów mechaniki i  stanowią   w duż ej  mierze  subiektywne  spojrzenie  Auto- rów  zależ ne na  ogół  od  ich zainteresowań  naukowych.  Redakcja  chę tnie zamieś ci  zarówno wypowiedzi  i opinie dotyczą ce dziedzin mechaniki, na temat których został y  wydrukowane artykuł y  przeglą dowe,  jak  i  nowe  prace  przeglą dowe  z  innych  gał ę zi  mechaniki. Zapra- szamy  czytelników  do przysył ania  takich  artykuł ów, wydaje  nam się ,  że mogą   one zainte- resować  wielu. M echanika jest jedną   z najstarszych  gał ę zi nauk ś cisł ych. Mimo to obserwujemy  dalszy burzliwy  jej  rozwój  w latach po drugiej  wojnie  ś wiatowej.  Powstał y nowe dział y tej nauki. U zupeł niliś my  ten  Jubileuszowy  Zeszyt  tł umaczeniem  klasyfikacji,  jaką   od  niedawna stosuje  Applied  Mechanics  Reviews.  W  przekł adzie  natrafiliś my  na  trudnoś ci  spowodo- •   wane  brakiem,  lub  niejednoznacznoś cią   terminów  polskich. Zeszyt  kwartalnika  poś wię cony  Jubileuszowi  Towarzystwa  nie moż e, naszym zdaniem, obyć  się   bez  wspomnień  dotyczą cych  powstania  i  pierwszych  miesię cy  dział alnoś ci PTM TiS,  a  przede  wszystkim  bez  wymienienia  osób  szczególnie  zasł uż onych  w  dł ugo- letniej  dział alnoś ci społ ecznej na rzecz Towarzystwa.  Zamieszczamy również listę  czł onków honorowych  PTM TiS i listę   czł onków zagranicznych.  Stwierdziliś my  z wielkim  smutkiem, że wielu naszych  N auczycieli, Kolegów  i  Przyjaciół   odeszł o już  od nas na zawsze.  Spoś ród 117  czł onków  zał oż ycieli  nie  ma  już  wś ród  nas  okoł o  poł owy. Redakcja UTWORZENIE  I  POCZĄ TKI  DZIAŁALNOŚ CI POLSKIEGO  TOWARZYSTWA  MECHANIKI  TEORETYCZNEJ  I  STOSOWANEJ Z  inicjatywy  profesora  Witolda  N owackiego  sprawa  powoł ania Towarzystwa  został a przedyskutowana  na  konferencjach:  Zakł adu Mechaniki  Oś rodków  Cią gł ych  IPPT  PAN (sierpień  1957),  Zakł adu  Mechaniki  Cieczy  i  G azów  IPPT  PAN   (wrzesień  1957)  oraz Komitetu  Inż ynierii  Lą dowej  PAN   (sierpień  1957).  W  owym  czasie  w  konferencjach  tych uczestniczyli  prawie  wszyscy pracownicy  nauki z dziedziny mechaniki w Polsce. W  wyniku wymiany  poglą dów  uczestnicy  konferencji  wypowiedzieli  się   za  celowoś cią   zorganizo- wania  Towarzystwa. Zał oż enia  programowe  i  organizacyjne  został y  opracowane przez  profesorów  Witolda N owackiego, Witolda  Wierzbickiego,  Wacł awa  Olszaka,  Jerzego  Mutermilcha, Zbigniewa Ką czkowskiego,  docenta (wtedy)  H enryka Waldena  i mgr inż.  (również wtedy)  Wojciecha U rbanowskiego.  Sporzą dzono  listę   i  wysł ano  zaproszenia  do  119  osób  z  cał ej  Polski, pracują cych  naukowo  w  dziedzinie  mechaniki, na zebranie w Warszawie  w  sprawie  utwo- rzenia  P TM TiS.  Z  liczby  tej  n a  zebranie  przybył y  74  osoby,  21  osób  odpowiedział o listownie  usprawiedliwiają c  nieobecnoś ć,  dalsze  22  osoby  spoś ród  zaproszonych zgł osił o w  niedł ugim  czasie  akces  do  Towarzystwa. Z a  datę   utworzenia  Polskiego  Towarzystwa  Mechaniki  Teoretycznej  i  Stosowanej należy  uznać  dzień  13  marca  1958  r,,  kiedy  to  na  zebraniu  czł onków  zał oż ycieli  (w Pa- ł acu  Kultury  i  N auki,  sala  1003,  X  pię tro)  postanowiono jednomyś lnie  powoł ać Towa- rzystwo  do  ż ycia.  PTMTiS został o  nastę pnie  zarejestrowane  w  dniu  18  czerwca  1958  r. i  wpisane  pod  n r  645  do  rejestru  Stowarzyszeń  i  Zwią zków  Prezydium  Rady  N arodowej w  mieś cie  stoł ecznym  Warszawie. U TWORZ EN IE  I  POCZĄ TKI P TM iS  515 Poniż ej  podajemy  listę   uczestników  zebrania  zał oż ycielskiego  oraz  osób,  które  zgł o- sił y  akces  do Polskiego Towarzystwa  Mechaniki Teroetycznej i Stosowanej  na zaproszenie Komitetu  Organizacyjnego.  Lista  zawiera  ł ą cznie  117  nazwisk.  Z  liczby  tej  odeszł o już od nas na zawsze 53 Kolegów, 4 osoby wyemigrował y z Polski, los 7 osób nie jest mi znany, nazwiska  te nie ukazują   się  już  w  N auce Polskiej.  Listę   podajemy  z  ówczesnymi  tytuł ami Kolegów. Uczestnicy  zebrania zał oż ycielskiego: Prof.  Lucjan  Ballenstedt Prof,  dr  Maciej  Bieniek Prof,  dr  Julian  Bonder Prof,  dr  Zbigniew  Brzoska Pcof.  dr  Jan Buchholtz D oc.  dr  Zbigniew  Budzianowski Knt.  Eustachy  Burka Z- ca  prof.  Roman Ciesielski D oc.  knt.  Jerzy  Czechowicz Prof,  dr  Janusz  Czulak Prof,  dr  Wł adysł aw F iszdon Z- ca  prof.  Alfred  H aberzak' D oc.  Tadeusz  Iwiń ski ] Z- ca  prof.  Franciszek Janik Prof,  dr  M arian Janusz Prof,  dr  Sylwester  Kaliski |  Prof,  dr  Edmund Karaś kiewicz D oc.  Roman Kazimierczak Prof,  dr  Stefan  Kaufman Prof.  knt.  Zbigniew  Ką czkowski D oc.  Igor  Kisiel Prof,  dr  Zenobiusz  Klę bowski Prof,  dr  Tadeusz Kozł owski Prof,  dr  Jerzy  Leyko D oc.  Jerzy  Lipka I Prof,  dr  Michał   Łunc | Prof,  dr  Jan  Madejski Prof,  dr  Jerzy  Mandes Z- ca  prof.  Jerzy  Mierzejewski I  Prof,  dr  Franciszek  Misztal  I Z .  OLESIAK I D oc.  knt.  Adam  Mitzel | D oc.  knt.  Jerzy  Mossakowski Kn t.  Zofia  Mossakowska Prof,  dr  Jerzy Mutermilcli Knt.  Janusz  Murzewski Prof,  dr  Jarosł aw  N aleszkiewicz Prof,  dr  Witold  N owacki D oc.  kn t.  Zbigniew  Olesiak |  Prof,  dr  Wacł aw  Olszak  | Prof,  dr  Eugeniusz  Olszewski Prof,  dr  Zbigniew  Pą czkowski Prof,  dr  Tadeusz Peł czyń ski I Prof,  dr  M arian Pią tek Prof.  Radzimir  Pię tkowski Z- ca  prof.  Jerzy P indera Z- ca  prof.  knt.  Kazimierz Piszczek Prof,  dr  Wień czysł aw  Poniż D oc.  kn t.  Wł odzimierz Prosnak I Z- ca  prof.  Romuald Romicki  j Prof.  Aleksander  Rylke Prof,  dr  Antoni  Sał ustowicz M gr  inż.  Antoni  Sawczuk D oc.  dr  Jerzy  Sielski D oc.  dr  Celestyn  Steckiewicz Prof,  dr  Bohdan  Stefanowski Z- ca  prof.  Jerzy  Suł ocki Prof.  Ludomir  Suwalski Kn t.  Andrzej  Szaniawski Prof. Prof. Prof. dr  Edmund Szczepaniak dr  Jan  Szmelter inż.  Adam  Tadeusz Troskoł ań sJci Prof,  dr  Stanisł aw  Turski Prof. F eliks  Tychowski I M gr  inż.  Wojciech  U rbanowski Prof.  Janusz  Walczak 5ig  Z.  OLESTAK Kn t.  Jakób  Marnes Prof.  Bolesł aw  Majzel Prof,  dr  Stanisł aw  Ochę duszko Prof,  dr  Jan  Oderfcld K n t.  M ichał   Owczynnikow D oc.  kn t.  Zdzisł aw  Parszewski D oc.  kn t.  Stefan  Perycz Prof,  dr  Wojciech  Rubinowicz Prof,  dr  Stanisł aw  Rydlewski D oc.  kn t.  M arek  Sokoł owsld |  Prof,  dr  F ranciszek  Szelą gowski Prof,  dr  Robert  Szewalski Kn t.  Zdzisł aw  Szymań ski D oc.  kn t.  Wojciech  Truszkowski D oc.  Z enon Wił un Prof,  dr  Kazimierz  Wolski Kn t.  K"azimierz  Wysiatycki Prof,  dr  Józef  Wysocki K n t.  M ichał   Ż yczkowski N a  tym  samym  zebraniu  w  dniu  13  m arcl  1958  r.  wybrany  został  Zarzą d G ł ówny w  skł adzie:  •   : Przewodniczą cy — prof,  dr  Witold  Wierzbicki Wiceprzewodniczą cy  —  prof,  dr  Witold  N owacki Wiceprzewodniczą cy  — prof,  dr  Wacł aw  Olszak Sekretarz  G eneralny —  prof,  dr  Zbigniew  Ką czkowski Skarbnik  — prof,  dr  Kazimierz  Zarankiewicz Czł onek  Prezydium —  prof,  dr  F ranciszek  Misztal Z- cy  czł onków  Z. G .:  prof,  dr  Jarosł aw  N aleszkiewicz prof,  dr  Tadeusz  Peł czyń ski. Wybrano  również  czł onków  Zarzą du  G ł ównego, organizatorów  Oddział ów: prof,  dr  M arian  Pią tek  —O/ G dań ski prof,  dr  Stanisł aw  Ochę duszko —  O/ G liwicki prof,  dr  Jerzy  Litwiniszyn  —O/ Krakowski prof,  dr  Jan  Szmelter  —O/ Łódzki prof,  dr  Edm un d Karaś kiewicz  —  O/ Poznaóski z- ca  prof.  Jerzy  Suł ocki  —  O/ Szczeciń ski prof,  dr  Jerzy  M utermilch  ^—  O/ Warszawski doc.  dr  Adam  Mitzel  —O/ Wrocł awski oraz  G ł ówną   Komisję   rewizyjną   w  skł adzie: Przewodniczą cy  — prof,  dr  Zenobiusz  Klę bowski Czł onek  Komisji  •— prof,  dr  Zbigniew  Wasiutyń słd U T WO R Z E N I E  I  POCZĄ TKI  P TM TiS  519 Czł onek  Komisji  —  prof,  dr  Stefan  Zicmba Z- ca  Czł onka  Komisji  —  doc.  dr  Igor  Kisiel. Pierwszy  został   utworzony  Oddział   PTM TiS  w  P oznaniu. W  dniu  2  kwietnia  1958  r.  wybrano  Zarzą d  Oddział u  w  skł adzie: Przewodniczą cy  —  prof,  dr  E.  Karaś kiewicz  oraz czł onkowie  Zarzą du —  prof,  dr  E.  Krę glewski dr  J.  Puchatka adj.  J.  Czarnecki Pię ć  nastę pnych  oddział ów  powstał o  w  paź dzierniku  1958  r.  Był y  t o : Oddział   we  Wrocł awiu  utworzony  13 paź dziernika.  D o pierwszego  Z arzą du Oddział u weszli: Przewodniczą cy —  doc.  dr  Adam  M itzel, Sekretarz  zast.  prof. —  dr  Otton  D ą browski czł onkowie  Zarzą du —  doc.  dr  J.  Zawadzki doc.  dr  M .  Zakrzewski 15  paź dziernika  ukonstytuował   się   Zarzą d  Oddział u  w  G dań sku  w  skł adzie: Przewodniczą cy  —  prof.  M arian  Pią tek wiceprzewodniczą cy  —  doc.  dr  W.  Brzozowski sekretarz —  dr  E.  Burka 25  paź dziernika  wybrano  Z arzą d  Oddział u  w  Warszawie,  w  skł adzie: przewodniczą cy  —  prof,  dr  Jerzy  M utermilch wiceprzewodniczą cy  —  prof,  dr  J.  N aleszkiewicz sekretarz —  doc.  dr  M .  Sokoł owski skarbnik  —  doc.  dr  J.  Lipka czł onkowie  Zarzą du —  prof, - dr  W.  Poniż prof.  F .  Jan ik prof,  dr  E.  Szczepaniak 28  paź dziernika  zorganizowany  został   Oddział   w  G liwicach,  do  Z arzą du  zostali wybrani: Przewodniczą cy  —  prof,  dr  M arian  Janusz czł onkowie  Zarzą du —  prof,  dr  Z.  Wusatowski —  doc.  dr  Z .  Budzianowski 29  paź dziernika  wybrany  został   Zarzą d  Oddział u  w  Szczecinie  w  skł adzie: Przewodniczą cy  —  prof,  dr  K.  Lisowski sekretarz —  z- ca  prof.  J.  Suł ocki czł onek  Zarzą du —  z- ca  prof.  J.  Mierzejewski. D n ia 27 listopada  powstał  Oddział  PTM TiS w  Krakowie.  D o Z arzą du zostali  wybran i: Przewodniczą cy  —  prof,  dr  Antoni  Sał ustowicz wiceprzewodniczą cy  —  prof.  J.  Walczak sekretarz —  doc.  dr  W.  Truszkowski W  Oddziale  Łódzkim  (brak  daty  zał oż enia)  wybran o: Przewodniczą cego  — prof,  dr  Jan a  Szmeltera i  sekretarza  — mgr  inż.  W.  Walczaka P od  koniec pierwszego  kwartał u  1959  r.  do PTM TiS należ ało już  236  osób.  W  inaugu- 520  Z.  OLESIAK. racyjnym  zebraniu  naukowym  w  Warszawie  (1  grudnia  1958).  prelegentem  był   prof. W.  N owacki,  a  udział   w  zebraniu  wzię ły  63  osoby  z  6  Oddział ów  Towarzystwa. Pierwszy  Zjazd  D elegatów,  z udział em 30 osób, w tym  22 delegatów  odbył  się   w  War- szawie dn ia  30  maja  1959  r. Pierwsze  sympozjum  PTM TiS został o zorganizowane  w stycz- n iu 1960 w Łodzi na temat metod numerycznych w mechanice budowli, nastę pne w G dań sku, P ozn an iu  i  Wrocł awiu. Pierwszy  kon kurs  naukowy  PTM TiS, na  najlepszą   "pracę   z  dziedziny  doś wiadczalnej analizy  został   ogł oszony  w  roku  1959.  Konkurs  został  rozstrzygnię ty  w  grudniu  1960  r. P rzyzn an o  I  nagrodę   mgr  inż.  Zygmuntowi  Roliń skiemu  i  mgr  inż .. Zdzislawowi  Kale- wiczowi  oraz  dwie  drugie  nagrody  doc. dr Zdzisł awowi  M arciniakowi  i dr. inż.  Przemysł a- wowi  Jastrzę bskiem u. Pierwszym  czł onkiem zagranicznym  został  prof.  B. R.  Seth  (z Indii), wybrany  na  zeb- ran iu  zał oż ycielskim  13  m arca  1958  r. Pierwszymi  czł onkami  honorowymi  Towarzystwa  zostali  wybrani,  n a  Zjeź dzie  D ele- gatów  w  r.  1966  profesorowie  Wł odzimierz  Burzyń ski,  Bohdan  Stefanowski.  Przez cztery  lata  (1959 - 1962), zgodnie  z uchwał ą  Zarzą du G ł ównego z  dnia 3  grudnia  1958  r., wydawano,  metodą   powielaczową ,  Biuletyn  P TM TiS.  U kazał o się   12  numerów  Biulety- " n u,  redaktorem  był   prof.  Artur  Kacner. W  nastę pnych  latach  powstał o  dalszych  osiem  oddział ów  Towarzystwa: C zę st och owa—1969  r. Bydgoszcz  —  1970  r. Rzeszów  —  1972  r. Opole  —  1975  r. Lublin  —  1978  r. Z ielon a  G ó r a —1978  r. Bielsko- Biała —  1980  r. Kielce  —  1984  r. G odn ość  czł onków  honorowych  Towarzystwa  został a nadana n a  kolejnych  Zjazdach D elegatów,  w  uzn an iu  zasł ug  w  rozwoju  mechaniki  i  PTM TiS, nastę pują cym  Kolegom: Prof,  dr  Wł odzimierz  Burzyń ski Prof,  dr  Bohdan  Stefanowski Prof,  dr  E dm un d  Karaś kiewicz Prof,  dr  Jerzy  M utermilch Prof,  dr  Wacł aw  Olszak Prof,  dr  Witold  N owacki Prof,  dr  M arian  Jan usz Prof,  d r  Jan usz  D ietrych Prof,  dr  Zbigniew  Ką czkowski Prof,  dr  I gor  Kisiel Prof,  dr  Jan  Oderfeld Z agranicznym i  czł onkami  P TM TiS  wybrani  zostali  nastę pują cy  uczeni: 1.  P . R.  Seth  I n die  1958 2.  1.1.  Artobolewski  Z SRR  1969 G liwice Warszawa P oznań Warszawa Warszawa Warszawa G liwice G liwice Warszawa Wrocł aw Warszawa 1966 1966 1970 1970 1970 1971 1974 1976 1976 1978 1978 U TWOR Z E N I E  I  POCZĄ TKI  P TM TiS 521 3.  G .  Backhaus 4.  A. T.  Balewski 5.  G .  Brankow 6.  P.  Brousse 7.  E.  Carafoli 8.  P.  Csonka 9.  L.  G authier 10.  P.  G ermain 11.  J. P.  H artog 12.  G .  H einrich 13.  H .  H einrich 14.  C.  Jacob 15.  W. T.  KoHer 16.  J.  Kozesnik 17.  J.  Kravtchenko 18.  D .  Lazarevic 19.  A.  W.  Łyków 20.  H .  M atzke 21.  N . J.  Muscheliszwili 22.  A.  Myslivec 23.  H .  Parkus 24.  W.  M .  Rohsenow 25.  M.  Roy 26.  G . N .  Sawin 27.  E.  Schraid 28.  I . N .  Sneddon 29.  Z.  Sobótka 30.  L.  Sobrero 31.  K.  Szechy 32.  L I .  Wekua 33.  A.  Ylinen 34.  L. G .  Łojcjanskij 35.  G.  Rieder 36.  O. C.  Zienkiewicz 37.  B. I.  D oł apczjew 38.  H .  G ortler 39.  B. F .  Veubeke 40.  L.  Escande 41.  F . I.  N irdson 42.  Cz.  Rodkiewicz 43.  J.  Moszyń ski 44.  A.  K.  Oppenheim 45.  Ch.  M assonnet 46.  S.  Crandall N R D Buł garia Buł garia F rancja R um unia Wę gry F rancja F rancja U SA Austria Austria R um unia H olan dia Czechosł owacja F rancja Jugosł awia ZSRR N R D Z SRR Czechosł owacja Austria U SA F rancja Z SRR Austria Szkocja Czechosł owacja Wł ochy Wę gry Z SRR F inlandia Z SR R R F N -  Wielka  Brytania Buł garia R F N Belgia F rancja D an ia K an ada U SA U SA Belgia U SA 1969 1969 1969 1969 1969 1969 1969 1969 1969 1969 1969 1969 1969 1969 1969 1969 1969 1969 1969 1969 1969 1969 1969 1969 1969 1969 1969 1969 1969 1969 1969 1973 1972 1972 1974 1973 1972 1974 1974 1980 1980 1980 1980 1980 522  Z .  OLEŚ N IC 47.  K.  F roł ow  ZSRR  1980 48.  Prof.  Aleksander  Cyras  ZSRR 49.  Prof.  P ierre  Ć apodanno  Francja  1983 50.  Prof.  M anfred  Hoffmeister  N R D   1983 51.  Prof.  Aleksiej  Iliuszyn  ZSRR  1983 52.  Prof.  t)lo  Lepik  ZSRR  19 83 53.  Prof.  Theodór  Lehmann  R F N   1983 54.  Prof.  Sandor  Kaliszky  Wę gry  1983 55.  Prof.  G iulio  M aier  .  Wł ochy  1983 56.  Prof.  Leonard  M aunder  Anglia 57.  Prof.  John  H .  Argyris  W.  Brytania +  R F N   1983 58.  Prof.  Jan  H ult  Szwecja  1983 59.  Prof.  Sumio  M urakami  Japonia 60.  Prof.  Philip  G .  H odge  Wielka  Brytania W  przecią gu  XXV  lat  istnienia  PTMTiS  liczba  czł onków  Towarzystwa  przekroczył a 1030  osób.  D uża  czę ść  spoś ród  tych  osób  ofiarnie  pracował a  i  pracuje  społ ecznie w  Od- dział ach  Towarzystwa,  w  Zarzą dzie  G ł ównym, przy  organizacji  sympozjonów  i  konkur- sów  naukowych,  kursów  naukowych,  wygł asza  referety  na  zebraniach  naukowych,  itd. Poniż ej  publikujemy  honorową   listę   tych  dział aczy  Towarzystwa,  którzy  jak  się   wydaje szczególnie  hojnie  i to przez dł ugi okres  czasu  poś wię cali  swój  czas  dział alnoś ci społ ecznej w  ramach  PTM TiS. Oddział   w  Bielsku- Biał ej Profesor  Stanisł aw  G dula  • Oddział   w  Czę stochowie Profesor  Jerzy  Koł akowski Profesor  Janusz  Eisner Profesor  R om an  Janiczek D ocent  Waldemar  Bachmacz Oddział   w  Gdań sku Profesor  R om an  Kazimierczak Profesor  P iotr  Wilde Profesor  Eugeniusz  Bielewicz Profesor  Wojciech  Pietraszkiewicz Profesor  Jan  Kruszewski Profesor  Józef  Wię ckowski Oddział   w  Gliwicach Profesor  Jerzy  Antoniak Profesor  Szczepan  Borkowski D r  inż.  Remigiusz  Ć wik Profesor  Janusz  D ietrych Profesor  M arian  Janusz D ocent  Walery  Szuś cik U TWOR Z E N I E  I  POCZĄ TKI  P TM TiS  523 Profesor  Andrzej  Tylikowski  (również  Oddział   w  Warszawie) Profesor  Józef  Wojnarowski Oddział   w  Krakowie Profesor  Wł adysł aw  Bogusz Profesor  Roman  Ciesielski Profesor  Zbigniew  Engel D ocent  Stanisł aw  Kasprzyk Profesor  Wiesł aw  Krzyś Profesor  Zenon  Waszczyszyn Profesor  Michał   Ż yczkowski Oddział   w  Łodzi I  Profesor  Jan  Szmelter Profesor  Zdzisł aw  Parszewski D ocent  Wł adysł aw  Walczak D ocent  Janusz  Lipiń ski D ocent  Kazimierz  G rossman Oddział   w  Poznaniu Profesor  Edmund  Karaś kiewicz Profesor  Jarosł aw  Stefaniak Profesor  Czesł aw  Cempel Profesor  H enryk  Mikoł ajczyk Oddział   w  Szczecinie Profesor  Jerzy  Suł ocki  (również  w  Łodzi) D ocent  Jerzy  Mierzejewski D ocent  Czesł aw  Mickiewicz D ocent  Karol  G rudziń ski D ocent  H enryk  Ostapiuk Magister  inż.  Mieczysł aw  Kosecki Oddział   w  Warszawie D oktor  Kazimierz  Borsuk Profesor  Zbigniew  Brzoska Profesor  M arek  D ietrich Profesor  Stanisł aw  D ubiel Profesor  Przemysł aw  Jastrzę bski Profesor  Artur  Kacner Profesor  Zbigniew  Ką czkowski Profesor  Jan  Mutermilch Profesor  Witold  N owacki Profesor  Zbigniew  Olesiak Profesor  Wacł aw  Olszak 524  J-   M uTERM iLcn,  Z.  BR Z O SK A Profesor  Zbigniew  Osiń ski D ocent  Edward  Radwań ski Profesor  Jacek  Stupnicki Profesor  Witold  Wierzbicki Profesor  Stefan  Zahorski Oddział   we  Wrocł awiu Profesor  Augustyn  Borcz Profesor  Eugeniusz  Brzuchowski Profesor  Adam  Cybulski Profesor  Igor  Kisiel j  Profesor  Adam  Mitzel Profesor  Jerzy  Zawadzki Zbigniew  Olesiak W ielce  Szanowny  Panie Redaktorze] Zaproszony  do  wypowiedzenia  się   n a  ł amach  jubileuszowego  numeru  „Mechaniki Teoretycznej  i  Stosowanej"  zmuszony jestem,  ze wzglę du  na  osobistą   sytuację ,  ograniczyć się   do  niniejszego  listu.  Starość  ma  to  do  siebie,  że  lata  biegną   coraz  szybciej.  D latego trudno  mi uwierzyć, że to już  ć wierć wieku  istnieje  i dział a Polskie Towarzystwo  Mechaniki Teoretycznej  i Stosowanej, do którego  zał oż ycieli należ ał em wraz z profesorami; W.  Wierz- bickim, W. N owackim, W. Olszakiem, Z. Ką czkowskim,  H . Waldenem i W. U rbanowskim. Po  ś mierci  nieodż ał owanego  pierwszego  Prezesa  Towarzystwa,  profesora  Witolda  Wierz- bickiego,  miał em  zaszczyt  być wybranym  na Jego nastę pcę. Wspominam lata swojej skrom- nej  na  tym  stanowisku  dział alnoś ci  jako  ogniwo  w  cał ym  ł ań cuchu  ludzi  dobrej  woli, którzy  w  miarę   swych  moż liwoś ci  przyczyniali  się   do  rozwoju  Towarzystwa.  Są dzę,  że Towarzystwo  nasze  ma  peł ne  prawo  obchodzić  swe  25- lecie  w przekonaniu, iż jego  dzia- ł alność  miał a  istotne znaczenie dla  integracji  wielu  dziedzin  mechaniki i upowszechnienia jej  osią gnię ć.  Ś wię to  Towarzystwa  jest  też  ś wię tem jego  organu,  kwartalnika  „M echanika Teoretyczna  i  Stosowana",  który  zdobył  już  sobie  ugruntowaną   poważ ną   pozycję   w  ś ro- dowisku  naukowym. Przy  okazji  Jubileuszu  skł adam  Polskiemu  Towarzystwu  Mechaniki  Teoretycznej i  Stosowanej  serdeczne  ż yczenia  dalszej  owocnej  dział alnoś ci  dla  dobra  mechaniki  i roz- woju  jej  zastosowań. Jerzy  Mutermilch czł . honorowy  PT MT S Refleksje  nad przyszł oś cią PT MT iS Jubileusz  25- lecia  Polskiego  Towarzystwa  Mechaniki  Teoretycznej  i  Stosowanej  jest, jak  każ dy  jubileusz,  dobrą   okazją   do  refleksji  nad przebytą   drogą   i przyszł oś cią   Jubilata. N ie  pretendują c  do  nieomylnoś ci  i  nie  mają c  zamiaru  wyrę czania  Zarzą du  Towarzystwa S.EFLETCSJE  NAD   PRZYSZŁOŚ CIĄ   P T M i S  5 2 5 w jego  funkcjach  chciał bym jedynie  przedstawić  swoje  przemyś lenia  i poglą dy,  być  może kontrowersyjne.  Wydaje  się   jednak,  że  tylko  taka  kontrowersyjność  jest  warta  przedsta- wienia,  gdyż  stymuluje  krytyczne  odruchy  i  daje  impuls  do  zmian  niezbę dnych  w  ż ychi każ dego  organizmu. Zacznijmy  przede wszystkim  od  kwestii,  czy  zmiany  są   potrzebne, a jeś li  tak  to  jakie. Jest  faktem,  że  Towarzystwo  nasze,  którego  gł ównym  celem  miał a  i  powinna  być  nadal integracja  ś rodowiska  naukowego,  stymulacja  prac  badawczych  i  krzewienie  nowych idei,  powstawał o  w  odmiennych  niż  obecnie  warunkach.  W  szczególnoś ci  ówczesne  ś ro- dowisko  naukowe  był o  conajmniej  kilkakrotnie  mniej  liczne,  niż  obecnie,  umoż liwiając tym  samym  ł atwość  bezpoś rednich  kontaktów  oraz  lepsze  niż  obecnie  rozeznanie  w  te- matyce prac  naukowych  poszczególnych  oś rodków.  P onadto  mię dzy  placówkami  nauko- wymi  Uczelni  a jednostkami  gospodarki  albo  nie  był o  w  ogóle  barier,  albo  jeś li  był y  to ich  przekroczenie  nic  sprawiał o  trudnoś ci.  Podkreś lam  to,  gdyż  w  moim  przekonaniu mię dzy  nauką  i praktyką   musi  istnieć  sprzę ż enie  zwrotne  korzystne  dla  obydwóch  partne- rów.  Z  jednej  bowiem  strony  sprzę ż enie  to  umoż liwia  ł agodzenie  bolą czek  przemysł u przez  naukę   wystę pują cą   w  charakterze  „ lekarza",  z  drugiej  strony  daje  naukowcom punkt  wyjś cia  do  formuł owania  problemów  o  charakterze  poznawczym,  wykraczają cych poza  konkretne  bolą czki.  W  chwili  obecnej  mamy  do  czynienia  z  barierami  przepisów jak  wprowadzone  w  1968  roku  odcię cie  szkolnictwa  od  przemysł u,  bą dź  z  barierami organizacyjnymi.  W  rezultacie  tego  ś rodowisko  zarówno  naukowców  jak  i  potencjalnych naukowców, w szczególnoś ci  pracowników  instytutów  resortowych  i  oś rodków  badawczo- rozwojowych  jest  ś ciś le  zdezintegrowane.  Szczególnie  ta  ostatnia  grupa  potencjalnych naukowców jest  moim  zdaniem  bardzo  odseparowana,  chociaż jej  techniczne  moż liwoś ci dział ania  nie  ustę pują,  a  niejednokrotnie  przewyż szają   moż liwoś ci  U czelni.  Wreszcie nie bez znaczenia są   zmiany jakie nastą piły w psychice ś rodowiska  naukowego.  N ie ideali- zują c  sytuacji  sprzed  ć wierć wiecza  stwierdzam  jedynie,  że  ówczesny  stopień  zaangaż o- wania  i wiary  w  celowość  pracy  był y  zdecydowanie  wię ksze niż  obecnie.  Widomym  obja- wem  tego  są   mię dzy  innymi  prace doktorskie  i habilitacyjne,  których  poziom, przecię tnie biorą c,  uległ   wyraź nemu  obniż eniu  i  których  motywacja  wypł ywa  czę sto  raczej  z  chę ci speł nienia kryteriów  wymaganych  przez  ustawę   o  szkolnictwie  wyż szym  aniż eli  z przesł a- nek  merytorycznych. Te  obiektywnie  zmienione okolicznoś ci  powodują ,  że  Towarzystwo  nasze  znajduje  się , jak  i wiele innych stowarzyszeń,  w  sytuacji  znacznie trudniejszej  niż poprzednio. N a skutek tego  tradycyjne  i  sprawdzone  w  poprzednich  warunkach  pod  wzglę dem  efektywnoś ci formy  dział ania  Towarzystwa  powinny  być  zmodyfikowane.  G eneralnie  biorą c,  należy zastanowić  się   co zrobić, aby  Towarzystwo  odtworzył o swą   poprzednią  rolę   rzeczywistego forum  wymiany  poglą dów  i  dyskusji  naukowej. D la  speł nienia tego zasadniczego  celu wydaje  się   celowe: a)  rozszerzenie  bazy  dział ania  Towarzystwa  przez  szersze  niż  dotą d  wcią gnię cie  do współ pracy  stoją cej  obecnie  na  uboczu  grupy  ludzi  zatrudnionych  poza  uczelniami, b)  upowszechnienie  wś ród  czł onków  Towarzystwa  znajomoś ci  kł opotów,  czy  zagad- nień  nurtują cych  ś rodowisko  inż ynierskie, c)  nie  negują c  istotnej  roli  zebrań  Towarzystwa  jako  forum  dyskusji  nad  pracami już  zakoń czonymi, warto  by  się   jednak  pokusić  nad  szerszym  wprowadzeniem  referatów 526  Z .  BRZOSKA typu  przeglą dowego,  relacjonują cych  nie  tylko  stan  wiedzy  obecnej  lecz  także  formuł u- ją cych  problemy,  których  rozwią zanie jest  poż ą dane. Ten ostatni element mógł by odegrać istotną   rolę   jako  stymulator  dział ania  zwł aszcza  mł odych  pracowników  naukowych. Wymienione  punkty  nie  wyczerpują   wszystkich  moż liwoś ci  w  kierunku  uaktywnienia naszej  dział alnoś ci. D odatkowym niezbę dnym jednak  warunkiem jest odtworzenie wię kszej regularnoś ci  dział ania  naszych  ogniw  terenowych  i  narzucenie  sobie  pewnej  dyscypliny. N ie  trzeba  bowiem  zapewniać,  że  o  ostatecznym  efekcie  pracy  decyduje  wytrwał oś ć. Koń cząc  swoją   wypowiedź  przepraszam,  jeś li  mimo  woli  kogoś  uraził em,  proszę   mi jednak  wierzyć,  że  uwagi  moje  sformuł ował em  mają c  na  widoku  jedynie  dobro  Towa- rzystwa. Zbigniew Brzoska